Emotionele intelligentie is ene hot topic, vooral in het kader van persoonlijke ontwikkelingen relaties.
Wat is emotionele intelligentie en hoe je het eventueel kunt verbeteren?
Emotionele intelligentie (EI) is het vermogen om je eigen emoties en die van anderen te herkennen, beheren en te begrijpen.
Waarom is dat zo belangrijk? Omdat EI in persoonlijke relatie, welzijn en succes in het leven een cruciale rol speelt. Ik zal een diepgaande uitleg van wat EI met je bespreken, de voordelen ervan en meer.
Het verschil tussen iemand met een hoge emotionele Intelligentie (EI) en iemand met een lage EI is vaak merkbaar in hun gedrag, relaties en het vermogen om met uitdagingen en stress om te gaan.
Ik zal enkele voorbeelden en gedetailleerde kenmerken benoemen om het verschil duidelijk te maken:
Kenmerken van iemand met hoge emotionele intelligentie
Zelfbewustzijn
- Voorbeeld: Peter merkt dat hij zich gestrest voelt wanneer hij deadlines nadert. Hij herkent zijn stress en besluit daarom een pauze te nemen of om een korte wandeling te maken om zijn gedachte te ordenen.
- Gedrag: Peter is zich bewust van zijn emoties en begrijpt hoe deze zijn gedrag kunnen beïnvloeden. Hij kan zijn gevoelens benoemen en weet dus dat hij op dat moment nodig heeft om in balans te kunnen blijven.
Zelfregulatie
- Voorbeeld: Giorgia krijgt kritiek haar baas op een presentatie. In plaats van defensief te reageren blijft ze kalm en vraagt ze om een concrete feedback zodat ze kan verbeteren.
- Gedrag: Giorgia kan haar emoties beheersen en impulsen onder controle houden. Daardoor reageert ze rationeel en bedachtzaam, zelfs in een stressvolle situatie.
Motivatie
- Voorbeeld: Jan blijft gemotiveerd om zijn fitnessdoelen te bereiken, zelfs als hij tegenslagen ondervindt, zoals een blessure. Hij past zijn routine aan en blijft gefocust op zijn lange – termijn doelen.
- Gedrag: Jan heeft een sterke innerlijke drijfveer om zijn doelen te bereiken. Hij laat zich niet snel ontmoedigen door obstakels en blijft volharden.
Empathie
- Voorbeeld: Alice merkt dat haar collega stil en teruggetrokken is. Ze vraagt vriendelijk of alles in orde is en biedt een luisterend oor.
- Gedrag: Alice is goed in het herkennen en begrijpen van de emoties van anderen. Ze toont medeleven en reageert ondersteunend.
Sociale vaardigheden
- Voorbeeld: Tom organiseert regelmatig teambuilding activiteiten op het werk en zorgt ervoor dat iedere aanwezige zich betrokken voelt. Hij is goed in het oplossen van conflicten en zorgt zodoende voor een positieve werksfeer.
- Gedrag: Tom is vaardig in communicatie en samenwerking. Hij kan relaties opbouwen en onderhouden en is effectief in het beïnvloeden en leiden van anderen.
Kenmerken van iemand met lage emotionele intelligentie
Gebrek aan zelfbewustzijn
- Voorbeeld: Jan merkt niet dat hij steeds gefrustreerd raakt tijdens vergaderingen en reageert vaak geïrriteerd, wat de sfeer negatief beïnvloedt.
- Gedrag: Peter is zich niet bewust van zijn eigen emoties en begrijpt niet hoe deze zijn gedrag en de reacties van anderen beïnvloeden.
Moeite met zelfregulatie
- Voorbeeld: Angie raakt snel boos en reageert impulsief wanneer de dingen niet zo gaan zoals ze wilt. Dit leidt tot conflicten met haar collega’s.
- Gedrag; Angie heeft moeite om haar emoties onder controle te houden. Ze reageert vaak impulsief en emotioneel op situaties.
Lage motivatie
- Voorbeeld: Mark geeft snel op wanneer hij een uitdaging tegenkomt en mist de drive om door te zette.
- Gedrag: Michael mist de innerlijke motivatie om zijn doelen na te streven. Hij laat zich snel ontmoedigen door obstakels.
Gebrek aan empathie
- Voorbeeld: Clara merkt niet dat haar vriendin zich somber voelt en gaat door met praten over haar eigen problemen zonder aandacht te besteden aan de gevoelens van haar vriendin.
- Gedrag: Clara heeft moeite om zich in te leven in anderen en herkent de emoties van anderen niet goed. Ze komt vaak ongevoelig over.
Slechte sociale vaardigheden
- Voorbeeld: Ton heeft moeite om effectief te communiceren met zijn team en lost conflicten op een onhandige manier op, wat dus de samenwerking bemoeilijkt.
- Gedrag: Ton heeft moeite met het opbouwen en onderhouden van relaties. Hij is niet effectief in de samenwerking en communicatie, wat leidt tot spanningen en misverstanden.
Conclusie
Mensen met een hoge emotionele intelligentie hebben over het algemeen betere persoonlijke en professionele relaties, kunnen kun emoties effectief beheren, en blijven gemotiveerd desondanks tegenslagen. Ze hebben meestal sterke sociale vaardigheden en tonen empathie voor anderen.
Aan de andere kant hebben mensen met ene lage emotionele intelligentie vaak moeite met het beheersen en begrijpen van hun emoties. Ze raken hierdoor snelle conflictueus en gefrustreerd. Ze hebben meestal minder empathie en motivatie en ze kunnen worstelen met sociale interactie.
Door deze verschillen te begrijpen en te herkennen, kan men de voordelen van het ontwikkelen van emotionele intelligentie benadrukken.
Wat is het verschil tussen EI en EQ?
Emotionele intelligentie (EI) en emotioneel quotiënt (EQ) verwijzen naar hetzelfde concept, maar er is toch een subtiel verschil in hoe de termen worden gebruikt:
Emotionele intelligentie (EI)
Definitie: Emotionele intelligentie verwijst naar het vermogen van een persoon om zijn of haar eigen emoties en die van anderen te begrijpen, herkennen, reguleren en te beheersen.
Gebruik: De term wordt gebruikt om het concept als geheel te beschrijven, inclusief de verschillende capaciteiten en vaardigheden die daarbij horen. Emotionele intelligentie (EI) omvat vaardigheden zoals: zelfregulatie, zelfbewustzijn, motivatie en empathie.
Dit wilt natuurlijk niet zeggen dat iemand met een lagere emotionele intelligentie geen motivatie, zelfbewustzijn of zelfregulatie heeft, ze hebben het alleen in minder mate.
Voorbeeld: een persoon meteen hoge emotionele intelligentie kan zijn eigen stress beheersen, herkennen en empathisch reageren op de gevoelens van iemand anders en effectief communiceren in sociale situaties.
Emotioneel Quotiënt (EQ)
Definitie: EQ, is een maatstaf die wordt gebruikt om iemands emotionele intelligentie te kwantificeren. Het is vergelijkbaar met IQ maar dan wel specifiek gericht op emotionele vaardigheden.
Gebruik: de term wordt vaak gebruikt in de context van beoordelingen en testen om een cijfer te geven aan iemands EI. EQ scores worden gebruikt om te vergelijken hoe goed iemand is in het beheren, begrijpen en herkennen van emoties ten opzichte van anderen.
Emotionele intelligentie (EI) is de vaardigheid zelf, terwijl EQ de maatstaf of score is die aangeeft hoe goed iemand die vaardigheid beheerst. EI omvat dus een breed scala aan vaardigheden, terwijl EQ specifiek verwijst naar de beoordeling en meting van die vaardigheden.
EI in de praktijk: Lara is zich bewust van haar gevoelens van angst voor een presentatie, ze gebruikt ademhalingstechnieken om zichzelf gerust te stellen en vraagt om feedback na de presentatie om zich te verbeteren. Dit toont haar EI.
EQ in cijfers: Lara neemt een EQ-test en krijgt een score van 130. Dit getal geeft aan dat haar emotionele intelligentie hoger is dan gemiddeld, wat bevestigt dat ze goed is in het beheren en herkennen van haar eigen emoties en die van anderen.
Dus in het kort: Emotionele intelligentie is het bredere begrip dat de vaardigheden en capaciteiten omvat, terwijl EQ de score is die deze vaardigheden kwantificeert en meet.
Waarom is emotionele intelligentie belangrijk in de liefde?
Emotionele intelligentie speelt een cruciale rol in romantische relaties en kan een directe impact hebben op de kwaliteit en duurzaamheid van die relaties. Ik zal hier enkele redenen geven waarom EI belangrijk kan zijn in de liefde:
Betere communicatie
Zelfbewustzijn: mensen met een hogere EI zijn zich bewust van hun eigen emoties en kunnen deze duidelijk communiceren naar hun partner. Dit helpt om misverstanden en conflicten te verminderen.
Empathie: EI helpt partners de emoties van elkaar beter te begrijpen en hierop adequaat te reageren, wat de verbinding en de communicatie versterkt.
Effectief conflictbeheer
Zelfregulatie: partners met hogere EI kunnen hun emoties beter beheersen, zelfs in conflictvolle en stressvolle situaties. Dit leidt tot rustigere en meer constructieve discussies.
Probleemoplossende vaardigheden: een hogere EI stelt mensen in staat om rationeel en kalm te blijven tijdens conflicten (niet te verwarren met onverschilligheid) waardoor ze beter in staat zijn om samen naar oplossingen te zoeken.
Diepere intimiteit en verbinding
Empathie: het vermogen om zich in te leven in de gevoelens en ervaringen van de ander bevordert een diepere emotionele verbinding.
Oprechte belangstelling: mensen met een hoge EI tonen vaak meer oprechte interesses in het welzijn en de gevoelens van hun partner, wat de band versterkt en de intimiteit weer bevordert. Dit wilt natuurlijk niet zeggen dat mensen met een lager EI die niet kunnen. Het gaat zich om het percentage.
Vertrouwen en veiligheid
Vertrouwen opbouwen: door open en eerlijke communicatie en door het tonen van begrip, kunnen partners vertrouwen in elkaar opbouwen.
Veilige omgeving creëren: een hoger EI helpt bij het creëren van een emotionele veilige omgeving waarin beiden partners zich begrepen en gehoord voelen.
Voorbeeld: stel dat twee partners een discussie hebben, er kunnen geen twee mensen een discussie, argument “winnen”. Wat er dan eigenlijk gebeurd dat in een argument een ieder wil worden gehoord. Beiden worden zo overladen. Dan kunnen ze op een gegeven moment stoppen met praten of boos uit elkaar gaan.
Het is veel beter om te luisteren, dat wilt niet zeggen dat je het ermee eens moet zijn. Maar als je luistert, alleen maar luistert wat de ander zegt. En het gewoon even laat gaan, dan kun je op een gegeven moment zeggen we komen er op terug als de energie beter is en dan gaan we het eens goed uitpraten.
Gezonde zelfzorg en relatiedynamiek
Balans tussen geven en nemen: EI helpt partners om een evenwichtige relatie te onderhouden waarin beiden partijen geven en nemen. Partners die zich bewust zijn van hun eigen behoeften en grenzen kunnen nu eenmaal iets beter voor zichzelf zorgen.
Langdurige tevredenheid
Positieve interacties: EI bevordert positieve interacties en helpt partners s om voldoening en vreugde in hun relatie te vinden. Relaties met een hogere EI kunnen ook wat beter omgaan met de ups en downs, wat weer bijdraagt aan langdurige tevredenheid en sereniteit.
Ik zal enkele voorbeeld scenario’s opschrijven
Conflictbeheer
Hogere EI: Lara en Marcel hebben een meningsverschil over financiën. Marcel blijft kalm en luistert naar Lara’s zorgen zonder haar te onderbreken. Hij herkent zijn eigen frustraties, maar kiest ervoor om op een rustige manier zijn standpunt uit te leggen.
Lagere EI: Tom en Elisa hebben het zelfde meningsverschil, maar Tom kiest ervoor om boos en defensief te reageren, wat kan leiden tot een verhitte discussie of ruzie zonder oplossing.
Empathie
Hogere EI: Lisa merkt dat haar partner, Peter, zich gestrest voelt na een lange werkdag. Ze biedt een luisterend oor en helpt hem te ontspannen door samen iets leuks te doen.
Lagere EI: Lisa merkt niet dat haar partner, Tom gestrest is en blijft over haar eigen problemen praten, waardoor Tom zich onbegrepen en genegeerd voelt.
Conclusie
Emotionele intelligentie is essentieel voor het onderhouden en opbouwen van een gezonde, gelukkige en duurzame relatie. Het bevordert namelijk effectieve communicatie, helpt bij conflictbeheer, versterkt de intimiteit en de emotionele verbinding. Het draagt dus bij aan een bevredigendere en evenwichtige relatiedynamiek.
Door te werken aan het verbeteren van hun EI kunnen partners dus hun relatie versterken en een meer vervullende en diepere band opbouwen. Maar goed dan moet je dan wel met zijn tweeën ook willen. Als de een daarvoor openstaat en de ander niet, dan voelt dat al niet meer zo prettig aan wat weer de nodige stress en of emotionele afstand kan veroorzaken.
Enkele voorbeeld van emotionele intelligentie
- Beter mentale gezondheid: EI is vaak gekoppeld aan minder angst, depressie en of stress.
- Grotere veerkracht: een hoger EI helpt bij het beter omgaan met stressvolle situaties en tegenslagen.
- Verbeterde relaties: Emotionele intelligentie helpt bij het onderhouden en opbouwen van gezonde en sterke relaties
- Werkplek: mensen met een hoger EI presteren vaak beter op het werk, het zijn vaak betere leiders en collega’s. Uiteraard speelt de rest van hun karaktereigenschappen uiteraard ook mee.
Zelfregulatie verbeteren
- Pauzes nemen: neem regelmatig pauzes om je gedachten en emoties te verwerken.
- Ademhalingsoefeningen: gebruik diepe ademhaling om kalm te blijven in stressvolle situaties.
Motivatie versterken:
Je zou positieve affirmaties en of positieve zelfspraak kunnen gebruiken om je motivatie hoog te houden.
Empathie ontwikkelen: Geef anderen je volledige aandacht en probeer hun perspectief te begrijpen. Let op non-verbale signalen om beter te kunnen begrijpen hoe de ander zich voelt.
Sociale vaardigheden verbeteren:
Communicatie oefenen: je zou aan je verbale en non-verbale communicatieve vaardigheden kunnen gaan werken. Realiseer je dat dit een proces is, wat stap voor stap opgebouwd gaat worden. Het is nooit een kwestie van een knop om kunnen draaien. Men moet zich eerst iets eigen willen gaan maken en dan zet men het daarna om in de praktijk, gewoon stapje voor stapje.
Reflectie oefeningen: denk na over situaties waarin je emotioneel reageerde en analyseer wat je had kunnen doen om anders te reageren en schat daarna in je verbeelding eens in, hoe het gesprek dan was afgelopen. Vaak kan dit je een stukje verder op weg helpen.
Empathie- oefeningen:
Probeer regelmatig eens in de schoenen van de ander te staat en hun gevoelens te begrijpen. Ook dit kan vaak ook al helpen. Uiteraard is dit het meest faire als beiden partners dit willen doen. Anders heb je ook maar het gevoel dat het een eenrichtingsverkeer is.
Bemoedigende boodschap:
Ieder mens kan zijn Emotionele intelligentie verbeteren met oefening en bovenal met toewijding. En hoe fantastisch zou het zijn als beiden partners die samen en met elkaar zouden willen doen. Gegarandeerd dat dit de relatie alleen maar positief bevordert.
Verdrongen gevoelens
Vaak is het ook belangrijk om verdrongen gevoelens op te sporen, want als we als mens daadwerkelijk willen groeien, dan is het van essentieel belang dat we onze verdrongen gevoelens weer terugvinden. Want naarmate we onze gevoelens verliezen, verliezen we het contact met onszelf.
Als je echt naar je eigen gevoelens wilt luisteren, dan zullen ze tot je spreken. Zodra je bereid bent je gevoelens niet langer te vertellen hoe ze zouden moeten zijn, zullen ze jou vertellen wat ze werkelijk zijn.
Voorbeeld: Het eerste wat ons te doen staat is dus: eer eens rustig bij gaan zitten en een inventaris op te maken van wat zich in onze geest en ons gemoed afspeelt. Wil je werkelijk weten wat er heel diep in je zit? Kun je het feit onder ogen zien dat je misschien bezig bent emoties te “verplaatsen” naar onschuldige omstanders en anderen te beschuldigen van dingen die in jezelf zitten, maar die je niet kunt accepteren?
Soms kunnen deze dingen mogelijk zijn en zouden ze overwogen kunnen worden.
Psychoanalyse is eigenlijk niets anders dan uit het onderbewustzijn de verdrongen inhoud en de conflicten op te baggeren.
De theorie van Eugene T. Gendlin gaat er bijvoorbeeld van uit dat mensen vooruitgang maken, zieken gezonder kunnen worden wanneer ze in aanraking komen met hun emoties en met de oorzaak daarvan. Gendlins theorie veronderstelt ook dat alle verdrongen gevoelens zich op de een of andere manier als lichamelijke verschijnselen openbaren. Er zijn meerdere schrijvers die dit zo beweren.
Zelf vind ik het fijn om ook over dit onderwerp meerdere malen kennis op te doen. Toen ik nog jonger was en op een dag in het park zat, raakte ik aan de praat met een onbekend ouder iemand die toen op een gegeven moment tegen me zei: zolang dat alle vingers van een hand niet dezelfde lengte hebben kunnen we nog altijd bijleren, dat vond ik wel een leuke en uitdagende uitspraak.
In dat zelfde gesprek zei die ouder man toen op een gegeven moment ook: onthoud dat alles wat iemand thuis mist, gaat hij of zijn vroeg of laat buiten de deur zoeken. Waarom? Gewoonweg omdat die persoon datgene nodig heeft wat hij of zij mist.
Dat buiten de deur zoeken doelde toen op: empathie. Het is heel erg belangrijk dat je op zijn minst van je eigen partner empathie en begrip mag ontvangen.
Op een moment dat je misschien precies de juiste woorden of inzichten nodig hebt, nodig ik je uit om een kijkje te nemen bij Mijn Missie. Hier vind je een schat aan hints en tips die niet alleen fascinerend kunnen zijn maar tevens ook je leven kunnen verrijken. Laat je inspireren en vind precies wat je zoekt op een moment dat het er echt toe doet.
Wat voor je ligt en wat achter je ligt, is niets vergeleken met wat in je ligt. Het lijkt altijd onmogelijk totdat het gedaan is….
Geschreven door: Alicia
